Jak wielu ludzi mówi w więcej, niż w jednym języku? Jest to dość ciekawa kwestia, ale niestety nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. W dodatku nie mamy do dyspozycji żadnego światowego spisu ludności, a więc jedyne, co nam pozostaje, to zgadywać. A jak w ogóle nazwać zjawisko posługiwania się więcej, niż jednym językiem? Większość w odniesieniu do dwóch języków powie dwujęzyczność, ale umiejętność posługiwania się trzema językami lub więcej jest określana jako wielojęzyczność.
I pomimo że wielu ekspertów do spraw demografii twierdzi, że dwujęzyczność (znana również jako bilingwizm) to cecha ponad połowy populacji Ziemi, to inni zastanawiają się, czym ta dwujęzyczność tak naprawdę jest i czy można ją przypisać każdemu, kto mówi w więcej, niż jednym języku.
Mówiąc prosto, dwujęzyczność to umiejętność zrozumiałego komunikowania się w dwóch językach. Słownikowa definicja tego słowa mówi jednak o posługiwaniu się dwoma językami w stopniu biegłym. Jest to dość znacząca różnica. Prawdą jest to, że około połowy ludzi na Ziemi zna trochę jakiś inny język, niż swój ojczysty, jednak nieznana jest liczba ludzi, którzy biegle posługują się dwoma językami. Niemniej jednak, dla większości narodowości, zwłaszcza jeśli chodzi o kraje z kilkoma językami urzędowymi, korzyści z bycia dwujęzycznym są oczywiste. Wiele krajów, w tym państwa wielojęzyczne, dość mocno się stara, aby ich obywatele byli przygotowani do wejścia na rynki międzynarodowe, bo jest to korzystne dla ich gospodarki.
Na wstępie warto również wspomnieć o tym, że dwujęzyczne dzieci rozwijają się lepiej od tych, które umieją tylko jeden język. I podczas gdy kraje z wieloma językami urzędowymi zwracają dość mocno uwagę na naukę innego języka, niż urzędowy na wczesnym etapie edukacji, to są też takie, w których dwujęzyczne dzieci to prawdziwa rzadkość.
Spis Treści:
Dwujęzyczność w liczbach
A więc, jaki jest procent osób dwujęzycznych na świecie? Jaki procent wszystkich państw stanowią kraje z kilkoma językami urzędowymi? Pomimo że w wielu krajach trzeba uczyć się drugiego języka już na wczesnym etapie edukacji, nie wspominając już o tym, że mamy dwujęzyczne dzieci, wychowujące się od małego z dwoma językami, to tylko nieliczne państwa określają się jako państwa wielojęzyczne. W czasach, gdy światowa migracja jest na tak bardzo wysokim poziomie ze względu na usprawnienia technologiczne, wzrost ekonomiczny, wyższy poziom edukacji i większe możliwości na rozwój, wiele państw można spokojnie określić jako państwa wielojęzyczne, ponieważ i tak jest tam duży odsetek osób, posługujących się innym językiem, niż urzędowy.
Według World Economic Forum, z niezależnego badania przeprowadzonego w 2017 roku wynika, że istnieją tylko 34 kraje, które mają więcej, niż jeden język urzędowy, a 2 kraje (USA i Meksyk) nie deklarują żadnego. Z drugiej strony jest jednak Boliwia, która deklaruje aż 38 języków urzędowych, a większość z nich to języki tubylcze — niektóre z nich już wymarły, ale nadal z jakiegoś powodu uznaje się je za oficjalne języki. Czy to dużo? Mamy też inne kraje z kilkoma językami urzędowymi, i technicznie byłoby ich jeszcze więcej, niż w Boliwii, ale nie wszystkie zostały w taki sposób określone. I tutaj mamy takie państwa wielojęzyczne: plemiona z Papui-Nowej Gwinei mają podobno aż 840 żywych języków, a Indonezja ma 707 żywych języków. I pomimo że Nigeria liczy sobie aż 517 języków, to językiem urzędowym jest tam język angielski. Jest tak, ponieważ kraj ten był kolonią brytyjską od 1901 do 1960 roku.
Jednak kraje, które mają więcej, niż jeden język urzędowy to nie wszystko w tej kwestii. A kraje wielojęzyczne w Europie to już w ogóle oddzielna kwestia. Tutaj prym też wiedzie angielski. Jest to m.in. lingua franca Unii Europejskiej, język najczęściej używany w instytucjach unijnych. Możemy sobie zatem wyobrazić, że od czasu powstania Unii Europejskiej, kraje wielojęzyczne w Europie to będzie o wiele szersze zjawisko, które z pewnością stało się o wiele bardziej powszechne po upadku żelaznej kurtyny. Dwujęzyczność dzieci stała się również o wiele bardziej powszechnym zjawiskiem.
A czym jest dwujęzyczność dla osób, które mówią w kilku językach? Osoby dwujęzyczne i dwujęzyczne dzieci, dla których jest to język urzędowy, uważają, że bilingwizm oznacza tak naprawdę znajomość angielskiego wraz z innym językiem. Biorąc jednak pod uwagę niesamowite znaczenie tego języka m.in. w biznesie, handlu i przy masowej migracji, to angielski jest tak naprawdę drugim językiem dla większości ludzi na świecie. Obecnie mamy około 1,35 miliarda ludzi, którzy mówią po angielsku. I są to albo ludzie, dla których jest to albo język ojczysty, albo drugi język, czyli osoby dwujęzyczne lub dwujęzyczne dzieci. Do języka angielskiego może zbliżyć się jedynie język chiński — posługuje się nim 1,1 miliarda ludzi. Chiński jest jednak ograniczony regionalnie, podczas gdy językiem angielskim posługują się ludzie w wielu krajach na całym świecie, włączając w to kraje, które mają więcej niż jeden język urzędowy.
Według Wikipedii, w 2019 było aż 55 nacji, dla których angielski był językiem urzędowym, a większość z nich to kraje wielojęzyczne. Co ciekawe, z powyższego wyklucza się Wielką Brytanię oraz Stany Zjednoczone, mogłoby się wydawać flagowe kraje, w których występuje więcej, niż jeden język urzędowy. A to wszystko dlatego, że zestawienie to nie bierze pod uwagę krajów, gdzie angielski jest językiem nabytym. Ponieważ większość państw, w tym państwa wielojęzyczne, zdała sobie sprawę, że wielojęzyczność jest w obrębie ich granic nieunikniona, a że angielski jest niezbędny w biznesie, to rządy tych zdecydowały, że nauka tego języka to również inwestycja we wzrost gospodarczy. Projekt zapoczątkowany na University of Winnipeg wskazuje na szacunkowo 142 kraje, w tym kraje wielojęzyczne, w których nauka angielskiego we wczesnych stadiach edukacji jest obowiązkowa, co sprawia, że większość mogłaby się określić jako “osoba dwujęzyczna”.
Dwujęzyczne dzieci oraz osoba dwujęzyczna w pracy
Dwujęzyczne dzieci to ludzie, którzy urodzili się w rodzinach, gdzie mówi się w dwóch językach. I chodzi tutaj o to, że państwa, w których się urodziły to kraje z kilkoma językami urzędowymi. Można więc tutaj śmiało powiedzieć, że dwujęzyczność przychodzi im naturalnie. Dla większości jest to jednak umiejętność, której nauczono się podczas lekcji w szkole. Właściwie to, w większości krajów, angielski stał się tak powszechnym elementem edukacji, że sam bilingwizm nie jest w stanie zapewnić nawet dobrej pracy (co jednak nie oznacza, że dwujęzyczność nie daje wyraźnych korzyści). Nie da się jednak zaprzeczyć, że dwujęzyczność dzieci to czynnik, który pozwala na lepszy start i otwiera nowe możliwości w późniejszym życiu.
Kraje wielojęzyczne mają wiele firm międzynarodowych z określonymi wymaganiami co do znajomości języków obcych. Wygląda to zazwyczaj następująco: język urzędowy i angielski, plus jakiś inny język specjalistyczny. Kraje wielojęzyczne dają więc odpowiednie warunki do tego, aby dana osoba dwujęzyczna lub wielojęzyczna dostała lepszą pracę i miała lepsze możliwości na rozwój kariery. Można więc śmiało powiedzieć, że dwujęzyczność u dzieci to spory atut i duża szansa na lepszy rozwój kariery zawodowej.
W ilu językach mówi przeciętny Amerykanin?
Ilu Amerykanów może o sobie powiedzieć “osoba dwujęzyczna”? Mniej, niż się Wam wydaje — a to dlatego, że największe kraje z angielskim nie wymagają nauki drugiego języka w czasie edukacji szkolnej. Takiego czegoś mogą natomiast wymagać mniejsze kraje, w których występuje więcej, niż jeden język urzędowy. Kraje, które nie pielęgnują dwujęzyczności, mogą sporo stracić. Dlaczego? Powód jest prosty. Ogólnie dwujęzyczność, a także dwujęzyczność dzieci, niesie ze sobą wyraźne korzyści. Sprawdźmy poniżej, jakie.
Dwujęzyczność — zalety
Pomijając już to, że bilingwizm wygląda niezwykle korzystnie w CV, to najnowsze badania pokazują, że istnieje jeszcze więcej zalet mówienia w więcej, niż jednym języku. Jeśli chodzi o pracę, to osoba dwujęzyczna poradzi sobie lepiej od kogoś, kto mówi w jednym języku. A to wszystko ze względu na to, że bilingwizm umożliwia im szybkie przechodzenie między zadaniami i zwracanie większej uwagi na szczegóły. Co więcej, osoba dwujęzyczna lepiej poradzi sobie w relacjach z innymi pracownikami, transakcjach biznesowych oraz w podróżach służbowych. Można śmiało powiedzieć, że dwujęzyczność, czy nawet wielojęzyczność to rzecz niezwykle korzystna.
Bilingwizm a psychologia
Okazuje się, że dwujęzyczność przynosi również korzyści psychologiczne i społeczne. Dowiedziono, że mózg osoby wielojęzycznej wykazuje większe zdolności poznawcze i pozwala na lepsze skupienie. To samo daje dwujęzyczność u dzieci. Co więcej, osoba dwujęzyczna jest w stanie wyłapywać subtelne sygnały społeczne od ludzi z różnych kultur. Zwiększa to w efekcie empatię i rozwija umiejętności społeczne. Dwujęzyczność u dzieci sprawia natomiast, że mają one lepiej rozwinięty mózg — dwujęzyczne dzieci potrafią, na przykład, sprawniej wykonywać więcej, niż jedno zadanie. Dowiedziono również, że dwujęzyczność pomaga zapobiec w późniejszych latach życia demencji, chorobie Alzheimera oraz rozwojowi innych chorób związanych z utratą pamięci.
Jeśli więc mówienie w więcej, niż w jednym języku tyle daje, to dlaczego więcej ludzi tego nie robi? I dlaczego dwujęzyczność u dzieci nie jest jeszcze aż tak powszechnym zjawiskiem? A to dlatego, że niektóre państwa, a w szczególności te, gdzie głównym językiem jest angielski, nie są w stanie przekonać swoich obywateli o użyteczności jakiegoś innego języka w życiu społecznym i zawodowym — stąd ciężko im wprowadzić obowiązek nauki takich języków w szkole. To się może jednak pewnego dnia zmienić w Stanach Zjednoczonych, ponieważ coraz większe znaczenie ma tam w kulturze, mediach, biznesie i w polityce hiszpański. Zawsze jednak, dopóki nie nauczymy się innego języka, można użyć elektronicznych tłumaczy Vasco!
Czy wszystkimi zaletami dwujęzyczności, w tym dwujęzyczności dzieci, cieszą się tylko kraje z wieloma językami urzędowymi? Niekoniecznie, bo mamy takie urządzenia, jak translatory mowy Vasco Electronics. Jest to firma, która specjalizuje się w produkcji i dystrybucji tłumaczy głosowych, będących w stanie przetłumaczyć ponad 70 języków. W sercu naszych urządzeń leży nowoczesna technologia, która pozwala na doskonałe połączenie fraz i terminów z jednego języka z ich odpowiednikami w innym języku. Warto też dodać, że urządzenie tłumaczy głośno i wyraźnie z wymową native speakera. Nasze elektroniczne tłumacze zapewniają również darmowy i nielimitowany internet na zawsze w niemal 200 krajach na całym świecie. Nie ma żadnych dodatkowych opłat, innego oprogramowania do ściągnięcia i zainstalowania, czy dodatkowych subskrypcji. W rezultacie otrzymujesz możliwość niezwykle skutecznej komunikacji w innych językach i wymowę native speakera – a to wszystko zmieści się w Twojej kieszeni. Poznawaj nowych ludzi, zawieraj nowe znajomości biznesowe i otwieraj się na nowe wyzwania – a to wszystko dzięki elektronicznym tłumaczom Vasco Electronics.
W pigułce:
Liczba osób mówiących więcej niż jednym językiem nie jest znana, ale szacuje się, że ponad połowa ludzkości jest dwujęzyczna. Posługiwanie się wieloma językami przynosi wiele korzyści, w tym korzyści poznawcze, korzyści społeczne i lepsze perspektywy zawodowe. W wielu krajach angielski jest obowiązkowym drugim językiem w edukacji publicznej. Jednak Stany Zjednoczone nie wymagają drugiego języka w edukacji publicznej. Dwujęzyczność ma wiele zalet, w tym zdolność do koncentracji i zwracania uwagi na szczegóły.
| Kraj | % osób mówiących w więcej niż jednym języku | Przykładowe języki |
|---|---|---|
| Luksemburg | ~84% | Luksemburski, Francuski, Niemiecki, Angielski |
| Singapur | ~73% | Angielski, Mandaryński, Malajski, Tamilski |
| Szwajcaria | ~68% | Niemiecki, Francuski, Włoski, Romansz |
| Belgia | ~60% | Holenderski, Francuski, Niemiecki |
| Holandia | ~90% | Holenderski, Angielski, Niemiecki, Francuski |
| Indie | ~20% | Hindi, Angielski, Bengalski, Telugu, Marathi |
